Katarakta to nic innego jak zaćma – wrodzona lub nabyta choroba oczu, wiążąca się ze zmętnieniem soczewki. Zmętnienie utrudnia promieniom świetlnym przedostanie się do siatkówki oka, co powoduje nieostre widzenie. To właśnie katarakta jest najczęstszą przyczyną ślepoty na świecie, a najczęstszym jej rodzajem jest zaćma starcza, która dotyka w mniejszym lub większym stopniu każdego seniora.
Rodzaje i objawy katarakty
Zaćma starcza objawia się zamglonym, zmętniałym obrazem lub całkowitą utratą wzroku. Wśród symptomów zaćmy mogą pojawić się też zaburzenia w ocenie odległości, wyblakłe barwy oraz zmiana koloru źrenicy z czarnego na szarobiały.
Rodzaje zaćmy starczej:
- korowa: zmętnienie powierzchni soczewki; u chorego może wystąpić podwójne widzenie;
- podtorebkowa tylna: zmętnienie tylnej torebki soczewki; odmiana zaćmy postępująca najszybciej i objawiająca się najsilniejszymi zaburzeniami widzenia;
- jądrowa: zmętnienie jądra soczewki; rodzaj często powodujący krótkowzroczność refrakcyjną.
Zaćma wrodzona diagnozowana jest najczęściej tuż po urodzeniu, chociaż bywa, że jej objawy ujawniają się po upływie kilku lat. Charakteryzuje się szarością źrenicy i oczopląsem. Dzieci cierpiące na zaćmę można rozpoznać po tym, że przykładają przedmioty do oczu, w celu lepszego przyjrzenia się im.
Geneza zaćmy
Jak można się domyśleć, wiek jest główną przyczyną zaćmy starczej. Wraz z upływem lat soczewka, na skutek naturalnych procesów fizjologicznych, traci swą elastyczność i mętnieje. Innymi czynnikami są uwarunkowania genetyczne, cukrzyca oraz ciężka krótkowzroczność. Niestety na żadne z powyższych nie mamy zbyt dużego wpływu. Czynnikiem przyśpieszającym zaćmę jest także palenie papierosów. Na to mamy wpływ. Badania i ostrzeżenia na paczkach nie kłamią – palenie zwiększa ryzyko ślepoty.
Natomiast do przyczyn zaćmy wrodzonej zaliczamy przede wszystkim czynniki genetyczne oraz zakażenia wirusowe matki w okresie ciąży (np. grypa, różyczka).
Leczenie zaćmy
Okulistyka wciąż prężnie się rozwija. Obecnie jedyną skuteczną metodą usuwania jakiejkolwiek odmiany katarakty jest operacja zaćmy w Czechach, polegająca na usunięciu zmętniałej soczewki. W przypadku zaćmy wrodzonej zabieg usunięcia zaćmy przeprowadzany jest najczęściej w pierwszych dniach lub tygodniach życia dziecka.
