Każdy etap życia ma swoje jasne i ciemne strony. Według badań osoby starsze często mogą czuć się samotne i są sfrustrowane szwankującym zdrowiem. Stresuje je także przejście na emeryturę i związane z tym ograniczenie budżetu domowego. Zdarza się, że ukrywają swoje emocje przed bliskimi, nie chcąc być dla nich obciążeniem. Jak więc upewnić się, że nasza mama, tata, babcia czy dziadek są szczęśliwi i cieszą się życiem? Lub jak – jako osoby starsze – rozumiejąc swoje potrzeby, możemy sprawić, że negatywne emocje nie będą nas dręczyć?
Przede wszystkim zadbajmy o siebie i swoje potrzeby. Jeśli mamy pod opieką seniora, koniecznie sprawdźmy, czy niczego mu nie brakuje. Poniżej krótka lista najważniejszych potrzeb.
Potrzeby fizjologiczne
Potrzeby fizjologiczne to te najbardziej podstawowe z Piramidy Potrzeb Maslowa. Musimy pamiętać, że osoby starsze mogą mieć okresowe lub stałe problemy z wykonywaniem codziennych czynności. Należy się więc upewnić, że ich mieszkanie jest ogrzewane, mają zrobione zakupy, wysypiają się itp. Koniecznie zadbajmy o stałą kontrolę lekarza i dobrą dietę.
Potrzeba bezpieczeństwa
Seniorzy z pewnością miewają więcej trudności zdrowotnych niż osoby młodsze. Zapewnienie im odpowiedniej opieki medycznej może sprawić, że będą czuli się komfortowo – poziom stresu zmaleje, gdy będą wiedzieć, że znajdują się pod okiem specjalistów.
Pamiętajmy jednak, że nawet najlepszy lekarz nie zapewni takiego poczucia bezpieczeństwa jak obecność bliskich. To w naszej gestii leży, by nasi rodzice lub dziadkowie wiedzieli, że mają kogoś, na kogo mogą liczyć i do kogo mogą zwrócić się z każdym problemem.
Potrzeba przynależności
Zdarza się, że osoby starsze zmagają się z uczuciem samotności. Może się ono pojawić zarówno, gdy są oddalone od swoich rodzin o wiele kilometrów, jak i po prostu zapomniane przez blisko mieszkającą rodzinę. Dobrym sposobem na zaspokojenie potrzeby przynależności seniora jest dołączenie do małej społeczności (np. klubu seniora, klubu książki, grupy rekreacyjnej, organizacji religijnej). Ciekawym pomysłem może być wyjazd do sanatorium, gdzie łatwo będzie poznać kogoś interesującego.
Potrzeba szacunku i uznania
Jest to dosyć zaniedbana płaszczyzna Piramidy Potrzeb Maslowa. Seniorzy mogą zmagać się z uczuciem bycia niepotrzebnym. Pokażmy naszym bliskim, że jesteśmy z nich dumni, a ich doświadczenie i wiedza zdobyta na przestrzeni lat są nie do przecenienia!
Co jeśli jednak, mimo ceniących nas bliskich, my – jako seniorzy – nie jesteśmy z siebie zadowoleni, brakuje nam poczucia własnej wartości, a nasze życie nas nudzi? Judith Rodin i Ellen Langer przeprowadziły badania na ten temat. Zauważyły, że gdy starsi ludzie tracą poczucie sprawczości, częściej zmagają się z negatywnymi emocjami. Postanowiły przywrócić seniorom to poczucie, dając im pod opiekę rośliny doniczkowe. Dzięki zaspokojeniu potrzeby kontroli i wpływu, ludzie starsi byli zdrowsi – psychicznie i fizycznie – oraz bardziej zadowoleni z życia. Warto więc zacząć od hodowli roślin na balkonie! Może się wkrótce okazać, że spełnimy się jako dziadkowie lub pradziadkowie i tam odnajdziemy potrzebny nam szacunek i uznanie.
Samorealizacja
Czas emerytury nie musi być czasem zmarnowanym na jałowe rozmowy z sąsiadami, których nie darzymy sympatią. Samorozwój i rozwijanie swoich pasji ma dobroczynny wpływ na nasz stan psychiczny. Podobnie jak poprzednia płaszczyzna Piramidy Potrzeb Maslowa – samorealizacja zapewnia, że czujemy się wartościowi. W starszym wieku szczególnie warto jest mieć hobby, niezależnie od tego, czy jest to czytanie kryminałów, gra w tenisa, czy oglądanie filmów historycznych. Z kolei my – jako bliscy osób starszych – możemy zadbać, by mieli oni zapewniony dostęp do źródeł wiedzy i rozrywki, i mogli czerpać radość z każdego dnia.
