Problemy ze wzrokiem, takie jak utrata ostrości czy trudności z rozpoznawaniem kolorów, mogą znacznie utrudniać codzienne życie. Zaćma to jedno z najczęstszych schorzeń prowadzących do takich objawów. Na szczęście nowoczesna medycyna oferuje skuteczne rozwiązanie – chirurgiczne usunięcie zmętniałej soczewki i zastąpienie jej implantem. Stan, w którym pacjent ma wszczepioną sztuczną soczewkę wewnątrzgałkową, określa się mianem pseudofakii. Dowiedz się, jakie rodzaje soczewek są dostępne i jak wygląda powrót do pełnej sprawności po zabiegu.

Pseudosoczewkowość oka – co to jest? Wyjaśniamy!

Utrata ostrości widzenia, pogorszenie rozpoznawania kolorów czy brak wyraźnego obrazu mogą znacząco utrudnić wykonywanie codziennych czynności, takich jak czytanie, prowadzenie samochodu czy nawet rozpoznawanie twarzy bliskich osób. Jednym z najczęściej występujących schorzeń prowadzących do takich trudności jest zaćma – choroba polegająca na stopniowym zmętnieniu naturalnej soczewki oka. Choć często rozwija się ona powoli i początkowo może być niezauważalna, z czasem może doprowadzić nawet do całkowitej utraty wzroku, jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie zdiagnozowana i leczona.

Rozwój współczesnej okulistyki na szczęście pozwala skutecznie rozwiązać problem zaćmy za pomocą prostego zabiegu chirurgicznego. W trakcie operacji zmętniała soczewka zostaje usunięta, a na jej miejsce wszczepia się implant, który przywraca prawidłowe widzenie. Taki stan, w którym oko po operacji posiada sztuczną soczewkę wewnątrzgałkową zamiast naturalnej, określa się mianem pseudofakii (inaczej pseudosoczewkowości). Termin ten pochodzi od łacińskiego słowa „pseudophakia”, oznaczającego „fałszywą soczewkę”. Jest to obecnie standardowe rozwiązanie w leczeniu zaćmy, które pozwala pacjentom odzyskać pełną funkcjonalność wzroku.

Pseudofakia stała się powszechnym zjawiskiem, szczególnie wśród osób starszych, ponieważ katarakta dotyka głównie seniorów po 60. roku życia. Każdego roku wykonuje się setki tysięcy takich zabiegów, dzięki czemu większość pacjentów może wrócić do aktywnego życia bez konieczności noszenia okularów korekcyjnych o wysokiej mocy.

Jakie soczewki wewnątrzgałkowe są dostępne dla pacjentów z zaćmą?

Obecnie dostępne są różnorodne rodzaje soczewek wewnątrzgałkowych, które nie tylko skutecznie leczą zaćmę, ale także korygują wady wzroku. Jednym z najczęściej wybieranych rozwiązań są soczewki jednoogniskowe. Te implanty skupiają się na zapewnieniu ostrości widzenia w jednym konkretnym zakresie – bliskim lub dalekim. Jeśli pacjent zdecyduje się na wariant umożliwiający widzenie na odległość, może potrzebować okularów do czytania. Dostępne są również soczewki jednoogniskowe z filtrem światła niebieskiego, które chronią siatkówkę przed szkodliwym działaniem promieniowania, zwiększając ochronę oka.

Modele wieloogniskowe to bardziej zaawansowane rozwiązanie, które umożliwiają widzenie na różnych odległościach bez konieczności korzystania z okularów. Dzięki tej technologii osoby z pseudofakią mogą swobodnie prowadzić samochód, czytać czy wykonywać inne codzienne czynności. Warto jednak pamiętać, że w niektórych przypadkach mogą pojawić się dysfotopsje, czyli zjawiska świetlne, które mogą wpłynąć na komfort widzenia, szczególnie w warunkach słabego oświetlenia.

Dla osób, które potrzebują wyraźnego widzenia na większość odległości, dobrym wyborem są soczewki EDoF, czyli o wydłużonej ogniskowej. Sprawdzają się szczególnie w przypadku pracy przy komputerze, zapewniając wysoką jakość widzenia na średnie i dalekie dystanse.

Pacjenci z astygmatyzmem mogą skorzystać z modeli torycznych, które zostały zaprojektowane specjalnie w celu korekcji asymetrii rogówki. Dzięki precyzyjnej konstrukcji pozwalają na znaczną poprawę jakości widzenia, eliminując potrzebę stosowania dodatkowych okularów.

Różnorodność dostępnych soczewek wewnątrzgałkowych daje chorym możliwość wyboru najlepszego rozwiązania dostosowanego do ich stylu życia. Ostateczna decyzja powinna być podjęta w porozumieniu z lekarzem okulistą, który uwzględni indywidualne oczekiwania pacjenta oraz specyfikę jego wady wzroku.

Etapy operacji zaćmy – od przygotowania po implantację soczewki

Przygotowanie do operacji zaćmy rozpoczyna się od szczegółowej analizy, która pozwala lekarzowi dokładnie ocenić stan zdrowia oka i zaplanować przebieg zabiegu. Do podstawowych badań należy pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego oraz badanie refrakcji służące ocenie wady wzroku i planowaniu wszczepienia odpowiedniego implantu soczewkowego.

Sam zabieg, przeprowadzany metodą fakoemulsyfikacji, jest obecnie standardem w leczeniu zaćmy. Przed operacją pacjent otrzymuje znieczulenie miejscowe w postaci kropli. Metoda fakoemulsyfikacji polega na rozbiciu zmętniałej soczewki za pomocą ultradźwięków, a następnie usunięciu jej fragmentów i wszczepieniu na jej miejsce implantu. Cały zabieg trwa zazwyczaj około 30 minut.

Choć sama operacja jest stosunkowo krótka, czas spędzony w klinice może się wydłużyć z uwagi na przygotowania i procedury pooperacyjne. Pacjent powinien być gotowy na spędzenie dodatkowych 60–90 minut na wstępne przygotowania, takie jak podanie kropli rozszerzających źrenice, oraz na odpoczynek po zabiegu i omówienie zaleceń na kolejne dni.

Jak zadbać o oczy w pierwszych tygodniach po zabiegu?

Bezpośrednio po zabiegu należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego, który mógłby zwiększyć ciśnienie wewnątrzgałkowe. Ważnym elementem pielęgnacji jest ochrona oczu przed słońcem za pomocą okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV, a także unikanie zadymionych i zakurzonych miejsc, które mogą powodować podrażnienia. W pierwszych tygodniach po operacji pacjenci powinni zrezygnować z używania kosmetyków w okolicy oczu oraz stosowania gorących kąpieli czy wizyt w saunie.

Ważnym elementem rehabilitacji wzroku jest używanie kropli przepisanych przez lekarza, które zapobiegają infekcjom i zmniejszają stan zapalny. Regularność ich aplikacji zgodnie z zaleceniami specjalisty jest niezbędna dla prawidłowego procesu gojenia. Pacjenci powinni również zwrócić uwagę na wszelkie niepokojące objawy, takie jak nagły ból, zaczerwienienie czy pogorszenie widzenia, które mogą świadczyć o ewentualnych komplikacjach i wymagają natychmiastowej konsultacji z lekarzem.

Nowoczesne soczewki wewnątrzgałkowe jako szansa na lepsze widzenie

Jeśli masz problemy ze wzrokiem lub podejrzewasz u siebie zaćmę, nie zwlekaj z konsultacją u okulisty. Profesjonalna diagnoza i odpowiednio zaplanowane leczenie mogą przywrócić komfort widzenia. Współczesne rozwiązania w zakresie sztucznych soczewek i technik operacyjnych oferują szerokie możliwości dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjentów.